کد مطلب:42008
شنبه 1 فروردين 1394
آمار بازدید:19
ابو الحسين خياط كيست؟
ابو الحسين خياط عبدالرحيم ابن محمد، فارغ التحصيل مكتب اعتزال بغداد بود. قاضي عبد الجبار دربارة او ميگويد: او فردي عالم و فاضل از اصحاب جعفر بن مبشر ثقفي معتزلي بود كه در سال (234 هـ) در گذشته است و از طرفي استاد ابوالقاسم بلخي است. (فضل الاعتزال/29) و او نقدهاي بسياري بر نوشته هاي ابن راوندي و ديگران دارد و از آثار معروف او كتاب «الانتصار» است كه به وسيلة آن كتاب «فضيحة المعتزلة» ابن راوندي را نقد كرده است. اين كتاب در سال (1925 م) در قاهره چاپ شده است.
ابن المرتضي نقل ميكند كه از او پرسيدند: با فضيلت ترين صحابه كيست؟ گفت: امير مؤمنان علي بن أبي طالب است، زيرا نمونه هاي فضيلت كه در ميان ديگر صحابه پخش است، در او يك جا جمع ميباشد. گفته شد: اگر علي(ع) چنين است، چرا پيشوايي از آن ديگران شد؟ او در پاسخ گفت: من در اين باره چيزي نميدانم، جز اينكه صحابه خلافت را از آن ديگري دانستند و علي نيز خلافت را به آنان تسليم كرد و نديدند كه علي عمل صحابه را تخطئه كند يا با آن مخالفت نمايد. از آنجا فهميدم كه كار آنان صحيح است. (ابن المرتضي، المنية والأمل/49 ـ 50)
منطق خياط در پاسخ به سؤال دوم بسيار سست و ناتوان است. اگر علي برترين صحابه بود، تقديم مفضول بر فاضل كار قبيح و زشتي است.
سخن ابوالحسين خياط دراين مورد قابل اغماض است و اين چيزي است كه همة معتزله از آن دم ميزنند و شرح ابن الحديد، مملو از اين گفتارهاست. انتقادي كه ميتوان بر كتاب « الانتصار» كرد اين است كه او نسبتهاي ناروا و باطلي را به شيعه داده است كه روح شيعه از آن بيزار است، او ميگويد: «رافضه معتقد است خدايش داراي هيئت و صورت است كه گاهي متحرك و گاهي ساكن ميباشد و پيوسته جا عوض ميكند. بعد ميگويد: اين عقيدة رافضه است، مگر آنان كه با معتزله ارتباطي داشتند و توحيد را معتقد شدند و رافضه آنان را از خود راندهاند.» آنگاه آن عقيدة باطل را به هشام بن سالم و مؤمن الطاق و علي بن ميثم و هشام بن حكم و سكاك نسبت ميدهد.
او در قلمرو عقيده، اين نوع عقيدة زشت را به شيعه نسبت ميدهد و در قلمرو احكام و عمل ميگويد: رافضه معتقدند يك زن را صد مرد ميتواند در يك روز به عقد خود در آورند و با او نزديكي كنند. نه استبراء لازم است و نه عده!! (الانتصار8/144 /89)
ما دربارة اين نسبته هاي ناروا سخني نميگوييم زيرا بي پايه بودن اين نسبتها بر اهل تحقيق روشن است.
: استاد محقق جعفر سبحاني
فرهنگ عقائد و مذاهب اسلامي ج 4
مطالب این بخش جمع آوری شده از مراکز و مؤسسات مختلف پاسخگویی می باشد و بعضا ممکن است با دیدگاه و نظرات این مؤسسه (تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)) یکسان نباشد.
و طبیعتا مسئولیت پاسخ هایی ارائه شده با مراکز پاسخ دهنده می باشد.